5-6 sentabr kunlari O’zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Qirg’izistonda. Jamoatchilik Bishkekdagi oliy maqomli muloqotlardan jiddiy natijalar kutmoqda. Tomonlar chegara yuzasidan kelishgan. Suv bo'yicha kelishmovchiliklarni hal etishga bel bog'lagan. Qirg'iziston rahbari Almazbek Atambayev nazarida Mirziyoyev progressiv lider va yurtida ulkan o'zgarishlar qilmoqda. Mirziyoyev deydiki, bu kunlarni ikki xalq ko'p kutgan.
Ma’lumki, O’zbekistonda rahbariyat o’zgarishi ortidan ikki o’lka munosabatlari iliqlasha boshlagan. Turli darajadagi muloqotlar jadallashgan.
Ko’pchilik har ikki tomonda mavjud siyosiy iroda endi amaliy ishlarga yo’l ochishiga umid bog’lamoqda. Qanday dolzarb masalalar o’z yechimini kutayapti? O’zaro aloqalar rivoji uchun qanday omillar bor?
Taniqli siyosatshunos, diplomat, Bishkek davlat universitetining dosenti Japarqul Birimqulov:
“O’zbekiston va bizning o’lka o’rtasida ikki muammo haligacha hal etilmagan va o'zaro munosabatlarga qay bir darajada ta’sir ko’rsatib keladi. Bu chegara hamda oqin suv, tog’ daryolarida yirik suv-elektr stansiyalari barpo etish masalalari”.
Birimqulov fikricha, shu paytgacha chegara masalalarini yechishga asosan davlat rahbarlarining munosabatlaridagi taranglik to’siq bo’lib kelgan.
Mirziyoyevning Bishkekka safari chog’ida davlat chegarasi borasida bitim imzolandi. Chegara chizig’ining 85 foizi xatlanib bo’lgan.
Ayni paytda ayrim bahsli maydonlar, shuningdek, tomonlar hududida joylashgan Soh, Shohimardon, Barak anklavlarining taqdiri hozircha chetga surilib turilayotganga o’xshaydi.
Siyosatshunos Birimqulov deydiki, ertami-kech mazkur masalalarni ham yechishga to’g’ri keladi. Bu o’rinda mutaxassislar har xil variantlar, jumladan, yer maydonlarini ayirboshlash usulini taklif qilib keladi.
Mahalliy tahlilchilar nazarida, Xitoy-Qirg’iziston-O’zbekiston temir yo’li loyihasi borasida ham qandaydir aniqlik, amaliy qadam darkor.
Bishkekda o’tajak muzokaralarda qanday konkret yo’nalishlarda ijobiy siljishlarga umid bor?
“Aytaylik, savdo-sotiq, iqtisodiy-madaniy aloqalarni rivojlantirish, bilim-ta’lim sohasida hamkorlik, chegaradan o’tkazish maskanlarini ochish, chegaradosh hamjamiyatlar aloqalarini kuchaytirish - bu tomonlar uchun tortishuvga arzigulik, muammoli masalalar emas, bu osonlikcha yechiladigan narsalar”, - deydi Japarqul Birimqulov.
Suhbatdosh deydiki, O’zbekiston prezidentining Qirg’izistonga safari ortida Toshkentning xalqaro integratsion loyihalar va uyushmalarga nisbatan qiziqishlari yotishi ham ehtimoldan xoli emas. Tabiiyki, ushbu nuqtai nazardan Bishkekning pozitsiyasi va kayfiyatiga Toshkent befarq emas.
O’zbekiston rahbarining tashrifi Qirg’zistonda prezident saylovlari arafasida o’tadi. Aytish joiz, ayrim mahalliy siyosiy guruhlar bu holni rasmiy Bishkek nomzodiga nisbatan xayrixohlikka ishora sifatida talqin qilmoqda.
Japarqul Birimqulov aminki, qo’shni o’lka rahbari safarining Qirg’izistondagi siyosiy tadbirlarga biron aloqasi yo’q va bo’lishi ham mumkin emas.
Facebook Forum