AQSh Prezidenti Donald Tramp yaqin kunlarda Rossiya rahbari Vladimir Putin bilan ko’rishib, Rossiya-Ukraina urushini to’xtatish mavzusida gaplashishi haqida ma’lum qildi.
Ikki mamlakat vakillari hozir Saudiya Arabistonida. Rossiya tarafidan dastlabki muzokaralarda Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov va Prezident Putinning maslahatchisi Yuriy Ushakov qatnashadi.
Mojaro yechimi bo’yicha muhokamalardan chetlatilganini taxmin qilib xavotirga tushgan Yevropa davlatlarining rahbarlari 17-fevral kuni Fransiyada favqulodda majlisga to’planmoqda.
AQSh rasmiylari Yevropa muzokaralarda qatnasha olmasligini, aks holda jararon cho’zilib ketishini bildirmoqda.
Germaniya, Polsha, Italiya rahbarlari, NATO bosh kotibi, Yevropa Komissiyasi va Yevropa Kengashi prezidentlari Fransiyadagi majlisga taklif etilgan.
Germaniyalik tahlilchi (Bertelsmann Stiftung) Daniela Shvarserning aytishicha, Qo’shma Shtatlar xalqaro tashkilotlardan chiqarkan, xalqaro tartib tizimlari zaiflashmoqda.
Xabarlarga ko’ra, Vashington Yevropa mamlakatlariga yo’llagan maktubda Ukrainani qanday xavfsizlik kafolatlari bilan ta’minlay olishlari, qancha qo’shin ajrata olishlari haqida so’ralgan.
“AQSh urush qilayotgan ikki taraf o’rtasiga tushgan asosiy o’yinchi ekanini, vaziyatni barqarorlashtirish jarayoniga berilmay tinchlik o’rnatmoqchi ekanini bildirmoqda”, - deydi Shvarser.
Yevropadagi ayrim mamlakatlar Fransiyaga tashkilotga a’zo barcha davlatlar rahbarlari emas, balki sanoqli rahbarlar taklif etilganidan norozi.
Yevropa Ittifoqi muzokaralardan chetda qolib ketganidan norozi ekan, Lavrov bunga shunday munosabat bildirdi:
"Ular muzokara stoli atrofida nima qilishlari mumkinligini bilmayman. Agar mojaroni muzlatish uchun xiyla g’oyalarini ishga solib, aslida odatdagiday urushni davom ettirishni istashayotgan bo’lsa, nega ularni taklif etish kerak? – deydi Rossiya vaziri.
Tramp so’nggi uch yilda Ukrainaga sarflangan pullarni qaytarish maqsadida Ukrainaning 500 milliard dollarga baholanayotgan nodir yer minerallarining yarmini olmoqchi ekanini aytib, o’tgan hafta bu borada Zelenskiy bilan shartnoma imzolash uchun Moliya vaziri Skot Bessentni Kiyevga jo’natgan edi. Biroq Zelenskiy hujjatda Ukraina uchun xavfsizlik kafolatlari yo’qligini aytib, uni imzolashdan bosh tortgan.
“Bu suveren Ukraina manfaatlariga javob bermaydi”, - dedi u.
Zelenskiy Putinda tinchlikka erishish uchun samimiy xohish yo’qligini, NATO mamlakatlariga hujum qilish rejasi borligini aytadi.
Shanba kuni telefonda gaplashgan AQSh Davlat kotibi Marko Rubio va Rossiya Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov Putin va Tramp o’rtasidagi uchrashuvni tashkil etish maqsadida aloqada bo’lishga kelishib oldi.
Bayden ma’muriyati paytida Rossiya bilan yuqori darajada muloqot bo’lmas, AQSh rasmiylari biror xalqaro anjumanga borsa ham Lavrovni chetlab o’tishga harakat qilar edi.
Zelenskiy Ukraina delegatsiyasi 18-fevralga belgilangan Saudiya Arabistonidagi muzokaralarda qatnashmasligini aytdi.
Yakshanba kuni u Birlashgan Arab Amirliklariga bordi. Bu mamlakat Rossiya va Ukraina o’rtasida harbiy asirlarni ayirboshlashda vositachilik qilmoqda.
Zelenskiy Ukraina ishtirokisiz kelishilgan bitimni qabul qilmasligini aytadi.
“Ukraina qatnashmaydi. Ukrainaning muzokaralardan xabari yo’q. Ukrainasiz o’tkazilgan muzokaralarga natijasiz muzokaradek qaraymiz, bizsiz qabul qilingan bitimlarni tan ololmaymiz”, - dedi u.
20-fevral kuni Trampning Rossiya va Ukraina bo’yicha maxsus vakili Kit Kellog Kiyevga borishi kutilmoqda.
