Amerika va xalqaro hayotni yorituvchi nufuzli internet manbalardan biri “The Daily Beast” korrupsiya eng chuqur ildiz otgan 20 davlat ro’yxatini tuzdi. O’zbekiston – 1-o’rinda.
Sayt xalqaro tashkilotlar, jumladan Jahon Banki, “Freedom House” (Ozodlik Uyi), va “Transparency International” dan olingan ma’lumotlar, ekspert hisobotlar va tahlilnomalarga asoslanib, shunday baho bermoqda.
Xususan, quyidagi omillarga e’tibor qaratiladi:
♦ Ommaviy so’rovlar natijasi va mutaxassislar xulosasi
♦ So’z va matbuot erkinligi, oshkoralik darajasi
♦ Siyosiy huquqlar
♦ Fuqaro erkinligi
♦ Biznes muhit va moliyaviy oshkoralik
Berlinda asoslangan xalqaro tashkilot “Transparency International” korrupsiyaga qarshi kurash va oshkoralikni targ’ib qiladi. 2011-yilda ular 182 davlatdagi vaziyatni sarhisob qilib, O’zbekistonni eng yulg’ich tuzumlar qatoriga qo’shgan edi.
O’zbekiston unda 177-o’rinda, ya’ni korrupsiya darajasi eng yuqori mamlakatlar orasida 5-o’rinda. Somali 182-o’rinda, ya’ni eng og’ir holatdagi mamlakat deb baholangan. Korrupsiyadan eng xoli davlat Yangi Zelandiya deb topilgan.
O'zbekiston hukumati xalqaro maydonda yangraydigan tanqidlarga odatda munosabat bildirmaydi. Lekin davlat iznidagi axborot vositalari xorijiy matbuot, ayniqsa G'arbda asoslangan manbalarni O'zbekistonda yuz berayotgan taraqqiyotni tan olmayotganlikda, bu xalq madaniyati va mentalitetini tushunmayotganlikda, bu jamiyatni beqarorlashtirishga urinayotganlikda tanqid qilib turadi.