AQShda prezidentlik uchun saylov kampaniyasi qizg’in pallada. Respublikachilar partiyasi o’z nomzodini tanlab bo’lgan - senator Jon Makkeyn.
Biroq demokratlar ikki siyosatchi ustida o’ylanib qolgan. Biri senator Xillari Klinton, ikkinchisi esa senator Barak Obama.
Saralash musobaqalari yoz faslining o’rtasigacha davom etishi mumkin. Kim oxir oqibat eng ko’p tarafdor yig’sa, o’sha kishi nomzod bo’ladi.
Buning uchun da’vogarlar turli tashkilot va guruhlar hamda siyosatchilar yordamidan, ovozidan foydalanadi.
Siyosiy faollar eshikma-eshik yurib, prezidentlikka muayyan bir nomzodni reklama qiladi. Ular, deydi professor Maykl Makdonald, saylovchilarga ham bir qarorga kelishga ko’maklashadi.
"Agar saylovchilar qo’lida nomzod haqida yetarli ma’lumot bo’lmasa, boshqalar kimni ma’qul topgan deb qaraydi, izlanadi. Shu tariqa nomzod haqida bilib oladi",- deydi Makdonald.
Kasb-kori va faoliyati turlicha shaxslarni o’z tomoniga og’dirib, nomzod xalqqa mahorat va kuchini ham namoyish etadi.
Masalan senator Xillari Klinton prezidentlikka intilar ekan, 30 ga yaqin sobiq admiral va generallar maqtoviga erishgan. Ayol kishi ham bosh qo’mondon bo’la olishini isbotlash uchun.
Saylov kampaniyasida kino yulduzlari va el tanigan shaxslar ham chetda qolmaydi. U yoki bu nomzod yonida turib, shuhratini ishga soladi.
Masalan televideniye yulduzi, dunyodagi eng badavlat ayol Opra Uinfri demokrat Barak Obama prezidentlikka eng ma’qul nomzod deb bong urmoqda.
”Men yillar davomida, ham respublikachilarga, ham demokratlarga ovoz berib kelganman. Gap qaysi partiyani xush ko’rishimda emas. Bu men uchun shaxsiy qaror. Barak Obamaga ishonchim baland. U Amerikani o’zgartira olishini bilaman”,- deydi Uinfri.
Saylovchilarga qaratilgan bu murojaatlar kampaniya uchun mablag’ to’plashda ham muhim, deydi siyosatshunos Ben Ginsberg.
"Nomzodga pul tikayotgan fuqarolar ham, tashkilot va kompaniyalar ham bir narsaga mushtoq – g’alabaga! Saylovchi sarmoya qilishdan oldin, kim-kimni quvvatlayapti deb atrofga qaraydi",- deydi Ginsberg.
Poyga qiziganda ba’zi nomzodlar yutqazib, undan chiqishi tabiiy. Lekin yutqazganlar ham ko’pincha avvalgi raqiblariga, o’z partiyasidan chiqqan siyosatchilarga yordam berishga o’tadi.
Respublikachi sobiq nomzod Mitt Romni bunga yaxshi misol.
"Men yiqqan barcha ovozlarni senator Jon Makkeynga o’tkazaman. Uning prezidentlikka nomzodini to’liq qo’llab-quvvatlayman",- dedi u Makkeynni quvvatlab chiqar ekan.
Nomzodlar, shuningdek, lobbichi guruhlar va kasaba uyushmalari ko’nglini ovlaydi, chunki ularning a’zolari son jihatdan ham katta kuch.
Lekin siyosiy sharhlovchilar saylovoldi reklama va targ’ibotlar o’z yo’liga.
Saylovchi baribir o’zi bilganidan qolmaydi. Unga eng muhimi nomzodning shaxsiyati va xalqni qiynayotgan masalalarga qanday yechim taklif etayotgani.