Missuri shtatidan Vashingtonga... Kamida 13-14 soat yo'l bosildi. Islom Karimov siyosatini qoralovchi yozuvlar va suratlar bilan qoplangan mashinalarda.
Amerikadan turib boshqariladigan “Birdamlik” harakati lideri Bahodir Choriyevning 71 yoshli otasi Hasan Choriyev 17-iyun kuni Qashqadaryo viloyati Shahrisabz tumanidagi uyidan huquq-tartibot organlari tomonidan olib ketilgan va oradan bir hafta o’tib, viloyat prokuraturasi uning hibsda ekanini tan olgan.
Mutasaddilar Choriyev order bilan qamoqqa olingani va unga rasman ayblov qo’yilganini ham tasdiqlagan. Mahbus O’zbekiston jinoyat kodeksining 118-moddasini buzganlikda, ya’ni jinsiy tajovuzda ayblanmoqda.
19 yoshli ayolning nomusiga tekkan degan qalbaki da'vo bilan otaxonni garovda ushlab turibdi, deydi Vashingtonda norozilik namoyishiga chiqqanlar.
O’tgan yilning noyabr oyida Hasan Choriyev tuzumni haqoratlaganlikda aybdor deb topilib, 11 million so'm miqdorida jarimaga tortilgan.
Mahalliy huquq himoyachilari deydiki, Choriyev nimaga nishonga olinayotgani oydek ravshan. 14-iyun kuni Fergananews.comda Bahodir Choriyev prezident bo’lmoqchi degan maqola chop etilgan. Hukumat alamni otadan olmoqda, bu aniq, deydi faollar.
"Birdamlik" faollari O'zbekistonning turli qismlarida siyosiy savodxonlikni oshirish uchun aksiyalar o'tkazishga harakat qilganida qattiq nazorat ostiga olingan.
Farzandlari siyosiy qarshiligi sabab vatanni tark etib, bugun asosan Amerikada yashab kun ko’rar ekan, keksa Choriyev, dehqon, doimiy nazorat va tazyiq ostida. O’tgan yillar ichida yeri, mulki, qoramoli va deyarli bor-butidan ayrilganini aytadi.
Vashingtondan yordam kutilmoqda
O’g’illar va nabiralar Amerika poytaxtida namoyishlar o’tkazib, G’arb ahli diqqatini O’zbekistondagi vaziyatga qaratishga urinib keladi. Shu kunlarda ham ular Vashingtonda. O’zbekiston elchixonasi oldida norozilik chiqishi qilibgina qolmay AQSh rasmiylari, siyosiy arboblar, bilan uchrashmoqda.
Maqsad, deydi Bahodir Choriyevning ukasi Bobir, “Amerika e’tiborini nafaqat begunoh va keksa otam taqdiri, balki butun mamlakatdagi adolatsizliklarga, fuqarolarning zolim tuzum qo’lida xo’rlanayotganiga, bechora odamlarning kimdan yordam olishini bilmay ezilayotganiga qaratish”.
Shikoyat shuki, Qo’shma Shtatlar O’zbekistonda hukumat repressiyaga zo’r berayotgani, xalq haq-huquqlarini muntazam ravishda poymol etishini yaxshi bilsa-da, Afg’oniston yuzasidan hamkorlik va boshqa strategik sabablarga ko’ra Karimov hukumatiga bu borada qattiq gapirmaydi.
Obama ma’muriyati Hasan Choriyev va boshqa insonlar taqdiri misolida haqiqatni tan olishi va Karimovga konkret talablar qo’yishi kerak, deydi huquq himoyachilari.
Senatorlar ogoh... Lekin qanchalik ta'sir qila oladi?
26-iyun kuni AQShning 12 senatori, yetakchi demokrat va respublikachilar, prezident Karimovga ochiq maktub yo’lladi.
Uning asosiy mazmuni shuki, O’zbekistonda hukumatni tanqid qilgani, amaldagi siyosatni savolga tutgani, adolat talab qilgani, fuqarolarning huquqlari uchun kurashgani va o’zini mavjud tuzumga muxolif deb e’lon qilgani uchun nishonga olingan va panjara ortiga tashlangan insonlar ozod etilishi kerak. Ular jinoyat qilmagan, balki o’z siyosiy huquqlaridan foydalanishga uringan. Organlar esa ularga soxta ayblar qo’yib, jinoyatlarni sahnalashtirib, bu odamlarni qamoqqa tiqqan, deydi senatorlar. Xalqaro maydonda katta nufuzga ega huquq tashkilotlari bu borada bir dunyo ma’lumot to’plagan, deya yoziladi maktubda. Unda uch siyosiy mahbus ishi ko’tariladi: jurnalist Dilmurod Said, huquqbon A’zam Tug’unov va yana bir qalamkash, Solijon Abdurahmonov (“Amerika Ovozi” va “Ozodlik” sobiq muxbiri).
Hujjatga imzo chekkanlar orasida Karimovni Sovet davriga xos diktator deb atovchi Jon Makkeyn ham bor. Shuningdek, Choriyevlar yashaydigan Missuri shtati senatori Roy Blant.
Kongress- kuchli organ. Tashqi siyosatni nazorat qiluvchi qo'mitalar Davlat departamenti va Mudofaa vazirligidan Toshkent bilan rishtalar bo'yicha hisobotlar olib turadi. Bir necha siyosiy mahbus, jumladan 2009-yilda "Serquyosh O'zbekiston" asoschisi Sanjar Umarov va 2010-yilda tanqidchi shoir Yusuf Juma kishandan ozod etilishi Amerika bosimi samarasidir.
Makkeyn 2005-yilning may oyida, Andijon voqealaridan sal o’tib O’zbekistonga borganida prezident Kongress delegatsiyasini qabul qilmagan.
“Chunki tanqidimiz yoqmagan, Karimov unday narsalarga bardosh bera oladigan inson emas”, - degan edi Makkeyn safardan keyin “Amerika Ovozi” bilan gaplashganida.
Senator va boshqa qonunchilar tashabbusi bilan O’zbekiston bilan hamkorlikka cheklovlar qo’yilgan va ularning aksariyati hamon amalda.
2012-yilning boshida Obama ma’muriyati “Afg’oniston yuzasidan birga ishlashga majburmiz va bu Amerika xavfsizligi uchun muhim” deya yuqoridagi sanksiyalarga istisno tarzida harbiy yordam berishga qaror qildi.
Mana shunday yaqinlashuv, o’zbek muxolifati, xususan “Birdamlik” harakati nazarida respublika ahlining haq-huquqlari va demokratik intilishlariga qarshi qadam bo’ldi.
Bahodir Choriyev Amerika hukumatini ko’zbo’yamachilikda, u singari yetakchilarni quvvatlamayotganlikda ayblab keladi. Kasalmand otasi hibsda ekan, unga qalbaki ayblar qo’yilayotgani, butun oila repressiyaning yaqqol qurboni ekanini aytib, Vashingtondan yordam so’ramoqda.
Amerika rasmiylari bu borada og’iz ochmayapti. O’zbekistonda ahvol og’ir ekani sir emas, AQSh adolat va huquq ta’minlansin deya undashi mumkin, lekin respublikadagi tub muammolarni hal etish uning ishi emas, deya eslatishadi.
Mutasaddilar Choriyev order bilan qamoqqa olingani va unga rasman ayblov qo’yilganini ham tasdiqlagan. Mahbus O’zbekiston jinoyat kodeksining 118-moddasini buzganlikda, ya’ni jinsiy tajovuzda ayblanmoqda.
19 yoshli ayolning nomusiga tekkan degan qalbaki da'vo bilan otaxonni garovda ushlab turibdi, deydi Vashingtonda norozilik namoyishiga chiqqanlar.
O’tgan yilning noyabr oyida Hasan Choriyev tuzumni haqoratlaganlikda aybdor deb topilib, 11 million so'm miqdorida jarimaga tortilgan.
Mahalliy huquq himoyachilari deydiki, Choriyev nimaga nishonga olinayotgani oydek ravshan. 14-iyun kuni Fergananews.comda Bahodir Choriyev prezident bo’lmoqchi degan maqola chop etilgan. Hukumat alamni otadan olmoqda, bu aniq, deydi faollar.
"Birdamlik" faollari O'zbekistonning turli qismlarida siyosiy savodxonlikni oshirish uchun aksiyalar o'tkazishga harakat qilganida qattiq nazorat ostiga olingan.
Farzandlari siyosiy qarshiligi sabab vatanni tark etib, bugun asosan Amerikada yashab kun ko’rar ekan, keksa Choriyev, dehqon, doimiy nazorat va tazyiq ostida. O’tgan yillar ichida yeri, mulki, qoramoli va deyarli bor-butidan ayrilganini aytadi.
Vashingtondan yordam kutilmoqda
O’g’illar va nabiralar Amerika poytaxtida namoyishlar o’tkazib, G’arb ahli diqqatini O’zbekistondagi vaziyatga qaratishga urinib keladi. Shu kunlarda ham ular Vashingtonda. O’zbekiston elchixonasi oldida norozilik chiqishi qilibgina qolmay AQSh rasmiylari, siyosiy arboblar, bilan uchrashmoqda.
Maqsad, deydi Bahodir Choriyevning ukasi Bobir, “Amerika e’tiborini nafaqat begunoh va keksa otam taqdiri, balki butun mamlakatdagi adolatsizliklarga, fuqarolarning zolim tuzum qo’lida xo’rlanayotganiga, bechora odamlarning kimdan yordam olishini bilmay ezilayotganiga qaratish”.
Shikoyat shuki, Qo’shma Shtatlar O’zbekistonda hukumat repressiyaga zo’r berayotgani, xalq haq-huquqlarini muntazam ravishda poymol etishini yaxshi bilsa-da, Afg’oniston yuzasidan hamkorlik va boshqa strategik sabablarga ko’ra Karimov hukumatiga bu borada qattiq gapirmaydi.
Obama ma’muriyati Hasan Choriyev va boshqa insonlar taqdiri misolida haqiqatni tan olishi va Karimovga konkret talablar qo’yishi kerak, deydi huquq himoyachilari.
Senatorlar ogoh... Lekin qanchalik ta'sir qila oladi?
26-iyun kuni AQShning 12 senatori, yetakchi demokrat va respublikachilar, prezident Karimovga ochiq maktub yo’lladi.
Uning asosiy mazmuni shuki, O’zbekistonda hukumatni tanqid qilgani, amaldagi siyosatni savolga tutgani, adolat talab qilgani, fuqarolarning huquqlari uchun kurashgani va o’zini mavjud tuzumga muxolif deb e’lon qilgani uchun nishonga olingan va panjara ortiga tashlangan insonlar ozod etilishi kerak. Ular jinoyat qilmagan, balki o’z siyosiy huquqlaridan foydalanishga uringan. Organlar esa ularga soxta ayblar qo’yib, jinoyatlarni sahnalashtirib, bu odamlarni qamoqqa tiqqan, deydi senatorlar. Xalqaro maydonda katta nufuzga ega huquq tashkilotlari bu borada bir dunyo ma’lumot to’plagan, deya yoziladi maktubda. Unda uch siyosiy mahbus ishi ko’tariladi: jurnalist Dilmurod Said, huquqbon A’zam Tug’unov va yana bir qalamkash, Solijon Abdurahmonov (“Amerika Ovozi” va “Ozodlik” sobiq muxbiri).
Hujjatga imzo chekkanlar orasida Karimovni Sovet davriga xos diktator deb atovchi Jon Makkeyn ham bor. Shuningdek, Choriyevlar yashaydigan Missuri shtati senatori Roy Blant.
Kongress- kuchli organ. Tashqi siyosatni nazorat qiluvchi qo'mitalar Davlat departamenti va Mudofaa vazirligidan Toshkent bilan rishtalar bo'yicha hisobotlar olib turadi. Bir necha siyosiy mahbus, jumladan 2009-yilda "Serquyosh O'zbekiston" asoschisi Sanjar Umarov va 2010-yilda tanqidchi shoir Yusuf Juma kishandan ozod etilishi Amerika bosimi samarasidir.
Makkeyn 2005-yilning may oyida, Andijon voqealaridan sal o’tib O’zbekistonga borganida prezident Kongress delegatsiyasini qabul qilmagan.
“Chunki tanqidimiz yoqmagan, Karimov unday narsalarga bardosh bera oladigan inson emas”, - degan edi Makkeyn safardan keyin “Amerika Ovozi” bilan gaplashganida.
Senator va boshqa qonunchilar tashabbusi bilan O’zbekiston bilan hamkorlikka cheklovlar qo’yilgan va ularning aksariyati hamon amalda.
2012-yilning boshida Obama ma’muriyati “Afg’oniston yuzasidan birga ishlashga majburmiz va bu Amerika xavfsizligi uchun muhim” deya yuqoridagi sanksiyalarga istisno tarzida harbiy yordam berishga qaror qildi.
Mana shunday yaqinlashuv, o’zbek muxolifati, xususan “Birdamlik” harakati nazarida respublika ahlining haq-huquqlari va demokratik intilishlariga qarshi qadam bo’ldi.
Bahodir Choriyev Amerika hukumatini ko’zbo’yamachilikda, u singari yetakchilarni quvvatlamayotganlikda ayblab keladi. Kasalmand otasi hibsda ekan, unga qalbaki ayblar qo’yilayotgani, butun oila repressiyaning yaqqol qurboni ekanini aytib, Vashingtondan yordam so’ramoqda.
Amerika rasmiylari bu borada og’iz ochmayapti. O’zbekistonda ahvol og’ir ekani sir emas, AQSh adolat va huquq ta’minlansin deya undashi mumkin, lekin respublikadagi tub muammolarni hal etish uning ishi emas, deya eslatishadi.