Savdo urushlari AQShda ishlab chiqarish rivojlanishiga olib kelmadi

2016-yilgi saylovda Donald Tramp uch industrial shtat – Pensilvaniya, Michigan va Viskonsinda kichik farq bilan g’alaba qilgan edi. So’nggi o’n yillikda bu joylarda ko’plab korxonalar yopilgan, ish joylari boy berilgan. Pandemiya paytida ham odamlar ishidan ayrilayotgan Viskonsindagi ahvol bilan tanishdik.

Daryo bo’yidagi qog’oz fabrikasi - Viskonsin Repids shahridagi tarixiy inshootlardan biri.

“Shahrimizdagi ko’pgina oilalarning tirikchiligi shu korxona bilan bog’liq. Urushlar va Buyuk Depressiyadan omon qolgan”, - deydi mahalliy qonunchi Skott Krug.

Buni ham ko'ring AQShda iyun oyida qariyb 5 million ish o'rni ochilgan

Kruglar oilasining bir necha avlodi shu fabrikada ishlab non topgan. Yillar davomida minglab odamni ish bilan ta’minlagan korxonaning bugun taxminan 900 ishchisi bor. Ular shu oy so’nggi bor maosh oladi.

Inshoot iyul oxirida yopilmoqda. Bunga qisman sabab shuki, pandemiya paytida bizneslar o’z reklamasi uchun qog’oz xarid qilmayapti.

“120 yillik tarixida fabrika ilk bor yopilayotgani meni ich-ichimdan larzaga solyapti”, - deydi Skott Krug.

Yopilish minglab boshqa ishchilarga ham ta’sir qiladi. Lora Delani yog’och tayyorlash biznesi bilan shug’ullanadi.

“Fabrika bizdan yog’och oladigan yirik mijozlarimizdan biri edi”, - deydi u.

Tonnalab yog’och xaridorsiz qoldi. Ishchilarga maosh, texnika uchun olingan kreditlarni to’lash kerak.

“Ba’zi mashinalarimiz 700 ming dollar turadi. Ishlab turmasa o’zini qoplamaydi”, - deydi Delani.

Buni ham ko'ring Tramp: Koronavirusdan keyin iqtisod bir zumda joyiga tushadi

Bir paytlar yirik sanoat korxonalari bilan tanilgan boshqa shtatlarda ham ahvol shu. Avtomobillardan tortib muzlatgichlargacha, turli mahsulotlar ishlab chiqaradigan zavodlarda ishlab, odamlar yaxshigina maosh olardi. Bugun bu ish o’rinlari boy berilgan.

“Muhim ishlarni bajaramiz, lekin ko’pincha buni unutishyapti”, - deydi Delani.

Tramp 2016-yilda ish o’rinlari yaratishni va’da qilib, Viskonsin aholisi ovozini olgan edi.

“Menimcha, Tramp prezident sifatida ko’p qarshilikka uchradi. Uni o’z holiga qo’yishsa, aytganlarini bajargan bo’lardi”, - deydi Delani.

Xitoy va boshqa davlatlar bilan savdo urushlariga qaramasdan, Tramp davrida ishlab chiqarish sohasida katta o’zgarish yo’q. Prezidentlikka demokrat nomzod Jo Bayden Viskonsinda o’tkazilgan so’rovlarda oldinda ketmoqda.

“Bu Baydenga xayrixohlik emas, Trampdan norozilik belgisi”, - deydi Viskonsin universiteti professoriBerri Berden.

Unga ko’ra, ayrim saylovchilar nazdida Tramp aravani quruq olib qochgan.

Buni ham ko'ring Pandemiyadan so'ng mehnat bozori qanday bo'ladi?

“Asosiy masala – ish o’rinlari haqida gap ketganda odamlar haliyam Trampga ishonadimi, yo’qmi? Yoki to’rt yil oldin bergan va’dalarini unutdimi?”, – deydi suhbatdosh.

Viskonsin qonunchilik organi vakili Skott Krug yopilayotgan qog’oz fabrikasi uchun yangi sarmoyachilarni topish harakatida. Uning o’zi ham noyabrda qayta saylanishga bel bog’lagan.

“Prezident Trampni haliyam qo’llab-quvvatlayman, biroq shahrimizdagi ahvol sabab unga nisbatan avvalgichalik darajada xayrixohlik yo’q. Federal hukumatdan yordam kutamiz. Balandparvoz gaplardan amaliy ishga o’tish kerak”, - deydi qonunchi.

Tramp Viskonsinda Tayvanning “Fokskon” (FoxConn) kompaniyasi zavod ochib, 13 ming ish o’rni yaratiladi, deya maqtangan edi. Kompaniyaga 5 milliard dollargacha subsidiya va’da qilingan. Ammo “Fokskon” zavodi haliyam ishga tushgani yo’q.