Jorj Vashington universitetida kechgan davra suhbatida rsamiy video ham namoyish etildi
Toshkentdan Vashingtonga kelib, mahalla instituti va uning roli haqida davra suhbatlari olib borgan delegatsiya O'zbekiston o'z fuqaro jamiyatiga ega deydi.
VASHINGTON — Oila va mahalla – azaldan jamiyatning o’zagi. Nafaqat O’zbekistonda balki dunyoning boshqa qismlarida ham bu ikki qadriyatga bebaho boylik, ijtimoiy-madaniy tayanch sifatida qarab kelishgan. O’zbekistonda mahalla-ko’y deganda har bir insonning xulq-atvori, turmushi va jamiyat ravnaqiga qo’shayotgan hissasini baholovchi tizim tushuniladi. Mahalla qo’mitalari esa mustaqillik yillarida, O’zbekiston hukumati so’zi bilan aytganda, mahalliy fuqaro boshqaruvi organlariga aylangan.
Davlat boshqaruvi akademiyasi rektori Abdujabbor Abduvohitov bilan suhbat - Navbahor Imamova
Amerika O’zbekiston hukumatini inson huquqlarini e’zozlab, fuqaro jamiyati shakllanishi uchun zamin yaratishga undab keladi.
Vashington nazarida, shuningdek, ko’plab xalqaro huquq tashkilotlari tahlilicha, respublikada fuqaro jamiyati juda sekin rivojlanmoqda.
Rasman nohukumat tashkilotlar soni bir necha mingni tashkil etadi. Lekin amalda ular davlat nazorati ostida faoliyat yuritadi. Davlat ma’qullagan loyihalar davlat ajratgan moliya orqali davlat xohlaganidek amalga oshiriladi.
G’arbda, xususan Amerikada, fuqaro jamiyati – mutlaq nohukumat sektor. Fuqaro jamiyati deyilganda hukumat ishini kuzatib, uni savolga tutadigan, o’zgarishlar qilishni talab qilib, rahbariyatni tergab turadigan kuchlar tushuniladi.
Nohukumat, notijoriy tashkilotlar davlat bilan hamkorlikda, undan turli loyihalar uchun grantlar olgan holda faoliyat yuritishi mumkin, lekin hukumat ularning ishiga aralashmaydi.
Fuqaro jamiyati jamiyatda adolat, tenglik, shaffoflik, qonun ustuvorligi va xususan ozchilikdagi guruhlar manfaati uchun kurashadi.
O’zbekiston AQShda asoslangan va fuqaro jamiyatini rivojlantirish uchun borib, G’arbga xos qadriyatlarni targ’ib qilgan, oshkoralik va erkinlikni madh etgan tashkilotlarni chiqarib yuborgan. Toshkentning asosiy qarshiligi shuki, bu guruhlar O’zbekiston jamiyatiga xos bo’lmagan mafkura va go’yalarni olg’a surgan.
Masalan, 2004-yilda haydalgan Ochiq Jamiyat Instituti (Soros jamg’armasi), 2006-yilda quvilgan “InterNews”, 2010-yilda yopilgan “Human Rights Watch” huquq tashkiloti. Shuningdek, ta’lim sohasida ishlagan IREX va ACCELS ham 2006-2007 yillarda mamlakatni tark etgan.
Bugunga kelib, O’zbekiston hukumati o’z fuqarolik jamiyatiga ega degan pozitsiyani tushuntirish maqsadida Vashingtonga delegatsiya keldi: O’zbekiston prezidenti qoshidagi Davlat boshqaruvi akademiyasi rahbari Abdujabbor Abduvohitov; Dolli Allayev, Mahalla jamg’armasi rais o’rinbosari va Mansur Abdusattorov, Fuqaro jamiyati shakllanishini monitoring qiluvchi institut vakili.
