Fransiya rahbari Emmanuel Makron 17-fevral kuni Parijda Yevropa Ittifoqi va Britaniyaning yuqori lavozimli rasmiylarini yig'ib, AQShning Rossiya bilan Ukrainadagi urush yuzasidan muzokarasi xususida maslahatlashgan.
Vashington va Moskva tinchlik muloqotini Yevropa va hatto Ukrainasiz olib borishi mumkin, degan xavotir kuchli.
London, Berlin, Rim, Varshava, Madrid, Amsterdam va Kopengagendan kelgan rahbarlarga NATO Bosh kotibi Mark Ryutte, Yevropa kengashi raisi Antonio Kosta va Yevropa komissiyasi raisi Ursula von der Leyen ham qo'shilgan.
O'tgan hafta AQSh va Rossiya prezidentlari telefonlashib, Ukrainadagi uch yillik urushni to'xtatish bo'yicha muzokara boshlashga kelishgan.
17-fevral kuni kechroq Prezident Donald Tramp va Prezident Makron telefonda bog'langan, lekin tafsilotlar bayon qilinmagan. Muloqot Ukrainadagi urush va kutilayotgan tinchlik muzokaralari borasida kechgani ma'lum xolos.
Rossiya bilan so'zlashuvni Amerika shu hafta Saudiya Arabistonida olib borishi rejalangan. Davlat kotibi Marko Rubio qirollikka borib, tayyorgarlikka kirishgan. Unga Oq uydan Milliy xavfsizlik bo'yicha maslahatchi Mayk Volz va Yaqin Sharq bo'yicha maxsus vakil Stik Uitkoff qo'shiladi.
Riyoddagi uchrashuvlar, deya bildiradi Davlat departamenti, Tramp-Putin dialogining debochasi va unga muzokara sifatida qaralmasligi lozim.
Davraga hozircha Ukraina taklif qilinmagan. Bundan norozi Prezident Volodimir Zelenskiy uning davlati kelajagi haqida usiz qilingan qaror qabul qilinmaydi, deya ogohlantirmoqda. Ukraina u haqdagi har qanday muloqotning ajralmas qismi bo'lishi shart, deydi Zelenskiy.
Rossiya hozirda Ukraina hududining qariyb 20 foizini nazorat qiladi, jumladan 2014-yil bosib olgan Qrimni.
Yevropa Ittifoqi rahbarlari nazarida gap nafaqat Ukraina, balki butun Yevropa kelajagi ustida ketmoqda va blok xavfsizlikni ta'minlash uchun qo'shimcha choralar ko'rishi kerak.
Ularning xavotiri shuki, Tramp AQShning Yevropadagi qo'shinlarini olib chiqishi va Ukrainani tinchlik uchun qurbon qilishi mumkin.
Jo Bayden prezidentligi davrida Amerika va Yevropa urush yuzasidan hamfikr va hamkor edi, hozir esa Vashington yondashuvi o'zgargan, deydi Bryussel rasmiylari.
Tramp ma'muriyati quvvatlov evaziga Ukrainaning qimmatbaho minerallarini talab qilishini bildirgani va buni harbiy yordam uchun shart sifatida qo'yishga bel bog'laganidan Yevropa Ittifoqi norozi, deydi blok diplomatlari.
Britaniya Ukrainada tinchlikni ta'minlash uchun qo'shin yuborishga tayyor ekanini bayon qilgan, ammo oldin Moskva va Kiyev urushni to'xtatishga kelishishi kerak.
Myunxenda kechgan xavfsizlik anjumanida Yevropa rahbarlari birma-bir so'z olib, Vashingtonni Rossiya bilan Ukrainasiz va ularsiz muzokara olib bormaslikka chaqirgan.
AQSh Mudofaa vaziri Pit Xegset o'tgan hafta Germaniyada media bilan gaplashar ekan, Vashington o'z ittifoqchilaridan, ayniqsa NATOdan yuz o'girmaydi, deya ta'kidlagan. Ammo, degan u, Yevropa o'z tinchligi uchun ko'proq qayg'urishi va mablag' ajratishi kerak.
Kremlga ko'ra, Riyoddagi uchrashuvda Rossiyadan Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov va Prezident Vladimir Putinning yaqin maslahatchisi Yuriy Ushakov qatnashadi.
Rubio deydiki, tinchlik muzokarasi bir ucrashuvdan iborat emas va jarayonga sabr bilan qarash lozim.
"Vladimir Putin Ukrainadagi urushni to'xtatishga qanchalik moyil ekanini kelasi kunlar ko'rsatadi. Unga ishona olamizmi, jarayon adolatli kechishi uchun nimalarga tayyor, buni bilib olamiz", - deydi Davlat kotibi jurnalistlar bilan suhbatda.
Tinchlik muzokaralari boshlansa, Ukraina albatta jalb qilinadi, deydi Rubio.
Zelenskiy esa Amerika media bilan intervyularda deydiki, uning davlatisiz tashlangan biror qadam "hech qachon va aslo qabul qilinmaydi".
"Rossiya bizga qarshi urushda va bizning xalqimiz qirilmoqda", - deydi Ukraina prezidenti.
Zelenskiy Tramp Putinga tayanib bo'lmaydi, deydi.
“Putin - yolg'onchi. Tramp fikricha, Putin muzokaraga tayyor, ammo u nomiga shunday deyapti, chunki tinchlik tarafdori emas", - deydi Ukraina rahbari.
Zelenskiy Amerika quvvatlovi pasayishi mumkinligidan afsusda va davlati Vashington madadisiz juda og'ir ahvolda qolishini aytadi.
Oq uyga ko'ra esa maqsad qonli urushga barham berishdir. Bundan esa Ukraina, Rossiya va butun dunyo foyda ko'radi, deydi Amerika rasmiylari.
