Breaking News

Qozog'istonlik huquq faoli: Hukumat va'dasida turmadi


Oq uy, Vashington, 8-mart, 2023: AQSh prezidentining rafiqasi Jill Bayden va Davlat kotibi Entoni Blinken Qozog'istondan "Qantar 2022" koalitsiyasi yetakchisi Baxitjan Toregojina bilan. Toregojina "Jasoratli ayol" mukofoti sovrindori.
Oq uy, Vashington, 8-mart, 2023: AQSh prezidentining rafiqasi Jill Bayden va Davlat kotibi Entoni Blinken Qozog'istondan "Qantar 2022" koalitsiyasi yetakchisi Baxitjan Toregojina bilan. Toregojina "Jasoratli ayol" mukofoti sovrindori.

8-mart kuni Oq uyda xalqaro mukofot bilan taqdirlangan huquq faoli Baxitjan Toregojina "Amerika Ovozi" bilan suhbatda deydiki, uning vatanida hukumat haqiqatga tik ko'z bilan qaray olmaydi, va'daboz va adolatsiz.

Toregojina AQSh Davlat departamentining ayollarga yuksak jasorati uchun beradigan yillik xalqaro sovrinining bu safargi sohiblaridan biri.

"Jasoratli ayol" mukofoti moliyaviy emas, siyosiy e'tirof. Turli davlatlardan tanlangan ayollarni Amerika ruhan quvvatlashi, ularga lider sifatida qarashini anglatadi.

"To'g'ri, bu sovrin ulkan siyosiy ahamiyatga ega", - deydi Toregojina. - Men ko'taradigan masalalar, inson huquqlari bilan bog'liq muammolar haqida gapirish yurtimda taqiqlangan. Hukumat o'zini avtoritar deb bilmaydi, siyosiy tazyiqlar qilayotganini tan olmaydi. Ammo har ikkisi bugungi Qozog'istonga xos haqiqat. Afsuski, Qozog'istonda siyosiy muxolifat yo'q. Ommaviy axborot vositalari erkin emas. Saylovlar ham erkin o'tmaydi, soxtalashtiriladi. 19-mart kuni mamlakatimizda parlament saylovi, ammo ko'rib turibmiz, mustaqil nomzodlarni ro'yxatga qo'shishmayapti".

Toregojina 2022-yilning yanvarida yuz bergan g'alayonlar, ommaviy tartibsizliklar paytidagi jinoiy harakatlarni xatlab, ular borasida isbot-dalil to'plab, bir necha huquq tashkilotini birlashtirgan jamoa - "Qantar 2022" koalitsiyasini boshqarib kelmoqda.
Faolning aytishicha, o'sha o'gir damlar Prezident Qosim-Jo'mart To'qayevning norozilik namoyishiga chiqqanlarni o'qqa tutishga buyruq bergani bilan dahshatlidir.
"Ko'chaga chiqqanlar orasida keksa yoshdagilar, yoshlar va bolalar bo'lgan. Biz bu voqealarni izchil o'rganib chiqqanmiz", - deydi Toregojina.
Aktivist mamlakatida bunday notinchliklar ilk bor yuz bermaganini qayd etib, o'tmishdagi xunrezliklarni tilga oladi. Yaqingacha ham Qozog'istonda qo'shni mamlakatlarda bo'lgani kabi huquq himoyachilari hamjihatlikda ishlay olmas, ma'lumotlar yig'sa ham ularni tarqata olishni eplay olmas edi.

"Bu safar boshqacha ishladik", - deydi fuqaro jamiyati orasida yakdillikni shakllantirayotgan koalitsiya rahbari.

"Qo'limizda o'tgan yilgi fojia haqida detallar va faktlarni birma-bir ochib beruvchi ma'lumotlar yetarli".

Ularni yig'ishda esa fuqarolarning o'ziga tayanilgan. Kongi'llilar ko'magi bilan shu qadar ko'p informatsiya keldiki, deydi Toregojina, koalitsiya voqealar xronikasini yaqqol tasvirlab berish imkoniyatiga ega.

Hukumat odamlarni hibsga olar ekan, huquq faollari ommaning telefonlaridagi video va foto tasvirlarni saqlab qoldi.

Qozog'istonning AQShdan mukofot olgan faoli
Iltimos, kuting...

No media source currently available

0:00 0:07:07 0:00

Toreginaning tashkiloti fuqarolarga ruhiy yordam ko'rsatdi. Kimga nima zarur bo'lsa, sharoit yaratib, jamoatchilik bilan hamkorlikda jabrlanganlar va ularning yaqinlariga madad ko'rsatildi.

Qarovsiz qolib ketgan oilalar, qiynalib qolgan xonadonlarga xususiy manbalardan ko'mak keldi, deya tasvirlaydi yetakchi.

"Haqiqiy fuqaro jamiyatiga aylana boshladik va bu jarayon to'xtamaydi", - deydi Toregojina. - Yaratgan bazamiz shu qadar kattaki, uni hech kim buza olmaydi. Dalillar yetarli. Adolat talab qilaveramiz".

Koalitsiya hozirda hisobot tayyorlamoqda. 2022-yilning yanvaridagi voqealarda qancha odam o'lgan? Qancha o'q otilgan? Statistik ma'lumotlar keltiriladi. Xulosalar taqdim etilib, tavsiyalar beriladi.

"Bularning hammasi hukumatga baho va uning e'tiboriga havola etiladigan tahlil. Ma'muriyat xalqaro tekshiruvga yo'l bermagan. Rahbariyatning o'zi tekshirib, tergov qilib, adolatni ta'minlay olmadi. Hukumat shu kungacha biror va'dasining ustidan chiqmadi. O'tgan yilning yanvarida nima bo'di? Kimning aybi bilan va kim javob berishi kerak degan savollarga rahbariyat haqqoniy yondashmayapti", - deydi Toregojina.

Koalitsiya hisoboti, deydi u, xalqaro tashkilotlar uchun ishonchli manba bo'ladi.

США: Казахстанская правозащитница Бахытжан Торегожина награждена за отвагу
Iltimos, kuting...

No media source currently available

0:00 0:07:22 0:00

Oq uyda ulug'langan ayollar orasida bo'lish Toregojina uchun sharaf.

"Bu xotin-qizlar o'z yurtlarida afsona, qahramon. Ularning faoliyati bilan tanishib, lol qoldim, tasanno, dedim. Ayollar dunyo bo'ylab nimaga qodir ekanini ko'rmoqchi bo'lsangiz, qanday liderlar ekaniga ishonch hosil qilmoqchi bo'lsangiz, men qatori mukofotlanganlarga qarang",- deydi u.

Vashington, Toregojina nazarida, Qozog'istondagi real hayotdan, masalalardan qanchalik xabardor, ularni qanchalik tushunadi?

"Ancha chuqur bilishadi, tahlil qila olishadi va doimiy ravishda kuzatib kelishadi", - deydi faol. - AQSh elchixonasi boshqa elchixonalardan farqli o'laroq vaziyatni muntazam tarzda o'rganib keladi".

Mukofot kelajakka ishonib harakat qilishga undaydi, deydi qozog'istonlik huquq himoyachisi.

  • 16x9 Image

    Navbahor Imamova

    Navbahor Imamova - "Amerika Ovozi" teleradiosining yetakchi multimedia jurnalisti. "Amerika Manzaralari" turkumidagi teledasturlar muallifi. Ko'rsatuvlar taqdim etish bilan birga prodyuser, muxbir va muharrir. O'zbekistonda akkreditatsiyadan o'tgan yagona amerikalik jurnalist. "Amerika Ovozi"da 2002-yildan beri ishlaydi. Jurnalistik faoliyatini 1996-yilda O'zbekiston radiosining "Xalqaro hayot" redaksiyasida boshlagan. Jahon Tillar Universiteti Xalqaro jurnalistika fakultetida dars bergan. Ommaviy axborot vositalari bo'yicha bakalavrlikni Hindistonning Maysur Universitetidan (University of Mysore), magistrlikni esa AQShning Bol Davlat Universitetidan (Ball State University) olgan. Shuningdek, Garvard Universitetidan (Harvard University) davlat boshqaruvi va liderlik bo'yicha magistrlik diplomiga ega. Jurnalistik va ilmiy materiallari qator xalqaro manbalarda chop etilgan. Amerikaning nufuzli universitetlari va tahlil markazlarida so'zlab, ma'ruzalar o'qib keladi. "Amerika Ovozi" oltin medali sohibi. Tashkilotda gender va jurnalistika bo'yicha kengash raisi. Toshkent viloyati Bo'stonliq tumani Qo'shqo'rg'on qishlog'ida ziyoli oilasida ulg'aygan.

    Navbahor Imamova is a prominent Uzbek journalist at the Voice of America. As anchor, reporter, multimedia editor and producer, she has covered Central Asia and the U.S. for more than 20 years on TV, radio and online. Since 2018, she has also been reporting from inside Uzbekistan as the first-ever U.S.-based accredited correspondent in the country. During 2016-2017, she was a prestigious Edward S. Mason Fellow in public policy and management, while earning her Mid-Career Master in Public Administration at Harvard University’s John F. Kennedy School of Government. Navbahor played a pivotal role in the launch of Uzbek television programming at VOA in 2003, and has since presented more than 1000 editions of the flagship weekly show, “Amerika Manzaralari” (Exploring America), which covers American foreign policy focusing on Washington’s relations with Central Asia, as well as life and politics in the U.S. She speaks frequently on regional issues in Central Asia, as well as Uzbek politics and society, for policy, academic, and popular audiences. Her analytical pieces have been published in leading academic and news outlets including Foreign Policy, The National Interest, and the Atlantic. Navbahor also is the founding President of the VOA Women’s Caucus. She began her career at Uzbekistan’s state broadcasting company in Tashkent. She holds a Bachelor of Arts in journalism and mass communication from the University of Mysore, India and a Master of Arts in journalism from Ball State University, Indiana.

Facebook Forum

XS
SM
MD
LG